Najbardziej zielone biuro na świecie? | Nordea

Biophilic design. Przestrzeń pracy pozwalająca na kontakt z naturą. To trend, który powoli, ale skutecznie wkracza do biur. Jeszcze zanim Amazon otworzył w Seattle ogród botaniczny we wnętrzu budynku biurowego, w biurze Nordea w Gdyni stworzyliśmy koncepcję architektoniczną opartą o zastosowanie zieleni. Koncepcję realnej przestrzeni pracy, która prawdopodobnie jest najbardziej zielonym biurem na świecie.

Idea

Natura inspiruje nas, pobudza zmysły. Potrafi zarówno zachęcać do działania, jak i uspokajać. Swobodny i harmonijny charakter środowiska naturalnego pozytywnie wpływa na nasz komfort psychiczny. Czy podobnie mogłaby wyglądać przestrzeń, w której pracujemy?

Wyobraziliśmy sobie miejsce pracy, które wspiera produktywność, pobudza kreatywność i dba o samopoczucie. Raport The Global Impact of Biophilic Design in the Workplace badający wieloaspektowe oddziaływanie naturalnych i zielonych przestrzeni pracy na człowieka prowadzi do prostej  konkluzji. Miejsca obfitujące w roślinność i elementy naturalne wpływają pozytywnie na kreatywność i efektywność pracy, zmniejszając poziom stresu i utrzymując motywację na wysokim poziomie. Zadaliśmy sobie pytania: czy rośliny mogą być dominującym elementem aranżacji biura? Jak wykorzystać cechy naturalnego środowiska i przełożyć je na środowisko biznesowe? Potrzeba zaprojektowania nowoczesnego miejsca pracy dla Nordea, umożliwiła nam wcielenie w życie idei zielonego biura. Biura, które miało dowieść, że odpowiednia ilość zieleni może być kluczowa dla poprawy jakości naszej pracy.

Dlaczego warto?

Chcieliśmy zaprojektować biuro, którego koncepcja będzie oparta o obecność zieleni. Okazało się, że aspiracje naszego zespołu w tym zakresie wpisują się w trend biophilic design. Szereg badań potwierdza, że projektowanie oparte o naturalne elementy wpływa dodatnio na komfort funkcjonowania. Wykład Kamala Meattle’a „How to Grow Fresh Air” (link) doprowadził do przełomu w naszym myśleniu o środowisku wewnętrznym biurowców. Zaczęliśmy gromadzić dowody na to, jak duży wpływ na jakość i efektywność pracy mają warunki mikroklimatyczne biura.

Do najważniejszych odkryć Meattle’a z badań nad zielonym środowiskiem pracy należą:

• znaczenie szeroko pojętego oczyszczania powietrza z lotnych zanieczyszczeń i pyłów, z przemysłowych klejów (zwłaszcza w nowych biurach),
• zmniejszenie bólu głowy do 24%,
• zmniejszenie podrażnień oczu do 52%,
• redukcja zużycia prądu potrzebnego do wentylacji pomieszczeń o 15%,
• wyszczególnienie trzech gatunków roślin, które szczególnie nadają się do trudnego środowiska biurowego.

Ostatnim i najciekawszym odkryciem jest wzrost produktywności pracy w środowisku zielonym o 20%. Choć spostrzeżenia Meattle’a nie wszystkich muszą przekonywać, my uznaliśmy, że sam aspekt psychologiczny, tj. satysfakcja płynąca z przebywania w miejscu pełnym zieleni, wart jest przetestowania.

Ważnym punktem zwrotnym było dla nas doświadczenie z implementacji projektu pilotażowego w centrali Credit Suisse w Zurychu. Znalazły się tam zielone strefy Business Garden pełne roślin i stanowisk przeznaczonych głównie do pracy w skupieniu. Przy okazji naszej wizyty w centrali CS w 2016 roku dowiedzieliśmy się, że strefy te należą do najczęściej wykorzystywanych spośród wszystkich przestrzeni.

Raport Harvard School of Public Health dowodzi, że zwiększenie cyrkulacji powietrza w pomieszczeniu powoduje wzrost zdolności poznawczych aż o 61%. Co więcej, badania Uniwersytetu Harvarda wykazały, że biura pełne roślinności redukującej ilość zanieczyszczeń w powietrzu poprawiają możliwości kognitywne pracowników o 101% w porównaniu z wnętrzami pozbawionymi zieleni. Szeroko komentowany raport Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego sugeruje, że duża liczba roślin w miejscu pracy zwiększa zaangażowanie i produktywność pracowników, a także poprawia ich samopoczucie. Powyższe badania utwierdziły nas w przekonaniu, że możliwość kontaktu z naturą ma szczególne znaczenie w kreowaniu atmosfery pracy, a także realny wpływ na wyniki danej organizacji. Zielone biuro miało być miejscem efektywnej pracy o doskonałym klimacie wewnętrznym.

Gdzie postanowiliśmy wdrożyć ideę zielonego biura?

Pomysł na zielone biuro kiełkował w nas przez niemal dwa lata. Projekt siedziby banku Nordea w Gdyni, o którym szerzej napiszemy już niebawem, okazał się idealnym miejscem do wdrożenia tej idei. Głównym założeniem projektu było stworzenie miejsca, gdzie najważniejszy jest człowiek. Funkcjonalne i unikalne przestrzenie pracy mogą pełnić funkcje narzędzi wizerunkowych i biznesowych, przyciągając najlepszych kandydatów na pracowników. Wiedząc, że aż „⅓ badanych pracowników deklaruje, że uwzględnienie biophilic design w biurze danej organizacji jest wartością odgrywającą dużą rolę w wyborze przyszłego pracodawcy”, nie mieliśmy wątpliwości, że to właściwy kierunek. Z tej koncepcji zrodził się projekt.

Na jednym z pięter zaproponowaliśmy stworzenie biophilic office. Ta nietypowa inwestycja wymagała od zleceniodawcy chęci zmiany i podejścia zorientowanego na człowieka. Po przedstawieniu koncepcji i założeń klient wyraził zainteresowanie wykonaniem takiego projektu i zarazem przeprowadzeniem swoistego eksperymentu. Otrzymaliśmy dwie kluczowe wytyczne: budżet przeznaczony na to piętro nie mógł różnić się od budżetu pozostałych projektowanych przez nas pięter, a rośliny powinno się łatwo przenosić, co miało umożliwiać szybką rearanżację elastycznego środowiska pracy.

Jak to zrobiliśmy?

Na 770 m kw. ulokowaliśmy około 220 dużych roślin. Łączna powierzchnia liści znajdujących się tam roślin jest równa czterem kortom tenisowym. Optymalna powierzchnia zielona, którą przyjęliśmy na podstawie badań NASA, wynosiła 15 m kw. liści na osobę. Wytyczne NASA umożliwiły także selekcję gatunków roślin najefektywniej oczyszczających powietrze i dostarczających największą ilość tlenu. Zastosowane rozwiązania to łatwe do przestawienia donice różnych rozmiarów, ale także zielone ściany i zintegrowane z roślinami meble.

Design zainspirowaliśmy rezerwatem przyrody Kępa Redłowska, nawiązując tym samym do Bałtyku i założenia o lokalnym charakterze całej siedziby. Naturalny charakter położonego na klifach rezerwatu swobodnie wpisywał się w ideę zielonego biura. Trzonem koncepcji jest klif. Wokół niego rozciąga się zieleń. W dalszych strefach posadzka w naturalnych kolorach prowadzi jak przez plażę, by na końcu przejść w delikatny błękit morza.

Pierwsze wnioski – i co dalej?

Zaprojektowaliśmy nie tylko samą aranżację, lecz wewnętrzny klimat miejsca pracy. Udało nam się sprawić, że rośliny pełnią w biurze określoną funkcję. Umiemy już określić minimum roślin dla przyjaznego środowiska pracy. Wiemy też, jakich błędów unikać przy aranżacji przestrzeni opartej o zieleń i jak zaplanować układ roślin sprzyjający poprawie produktywności. Cały czas poszerzamy tę wiedzę poprzez obserwację „naturalnego rezerwatu” w Nordea. W badania jakości powietrza w tym stworzonym przez nas środowisku zaangażowali się naukowcy z Politechniki Warszawskiej. Wspólnie analizujemy na bieżąco wyniki, by móc wciąż doskonalić i szerzyć koncepcję biophilic design w duchu projektowania zorientowanego na człowieka.

Biophilic Office w liczbach:

• Metraż: 770 mkw
  
• Liczba pracowników: 70
  
• Liczba pięter: 1
  
• Lokalizacja: Tensor X, Gdynia
  
• Czas projektu: 6 miesięcy
  
• Charakter pracy: programiści

Autorzy:

• Bogusz Parzyszek, Co-CEO & Founder
• Dominika Zielińska, Co-CEO & Head Architect
• Paweł Kołodziej, Project Manager & Senior Architect
• Marzena Bednarczyk, Senior Architect
• Natalia Leszczyńska, Architect
• Agata Smolich, Senior Architect
• Katarzyna Gajewska, Research Analyst & Workplace Consulant
• Rafał Mikulski, Visualization
• Damian Bieniek, Anna Rzeźnik, Kasper Skirgajłło-Krajewski, space branding & wayfinding
• Halina Kamińska, Florabo, greenery service, workplace & greenery research

Zdjęcia: Adam Grzesik

Tekst: Mateusz Sikora